Chirurgia fantomowa, znana również jako operacja placebo, stała się przedmiotem intensywnych badań naukowych, które rzucają światło na złożoność interakcji pomiędzy ciałem a umysłem. Eksperyment przeprowadzony przez doktora Bruce’a Moseley’a zyskał rozgłos w świecie medycznym jako fascynujące studium przypadku ilustrujące wpływ oczekiwań pacjenta na wyniki leczenia.
Metodologia badania
Eksperyment przeprowadzony przez dr. Bruce’a Moseley’a dotyczył pacjentów cierpiących na bóle kolana związane z osteoartritis – degeneracyjną chorobą stawów. Badanie miało na celu zbadanie skuteczności artroskopowej operacji przeprowadzanej na kolanach w porównaniu z operacją placebo.
Grupa pacjentów została podzielona na trzy podgrupy. Pierwsza grupa poddana została standardowej operacji artroskopowej, druga grupa przeszła jedynie płukanie stawu kolanowego, natomiast trzecia grupa – grupa kontrolna – została poddana operacji fantomowej, w której chirurg symulował prawdziwą procedurę bez interweniowania w strukturę stawu. Wszystkim pacjentom powiedziano, że przeszli prawdziwą operację, a personel medyczny i sami pacjenci nie byli świadomi, który rodzaj operacji został faktycznie przeprowadzony.
W przypadku pierwszej grupy, lekarze przeprowadzili standardową operację artroskopową, polegającą na usunięciu uszkodzonych fragmentów chrząstki oraz wyrównaniu kości. W drugiej grupie przeprowadzono jedynie płukanie stawu, co ma na celu usunięcie luźnych fragmentów i zmniejszenie stanu zapalnego. W obu tych procedurach pacjenci rzeczywiście przeszli interwencje chirurgiczne, które miały potencjalnie przynieść ulgę w bólu.
Trzecia grupa pacjentów została poddana operacji fantomowej. Chirurg wykonał wszystkie kroki przygotowawcze standardowej operacji, w tym znieczulenie, nacięcie skóry i symulację manipulacji instrumentami chirurgicznymi, jednakże nie dokonał żadnych rzeczywistych zmian w stawie kolanowym. Nacięcie zostało zszyte, a pacjent obudził się z przekonaniem, że przeszedł pełną procedurę operacyjną.
Wyniki badania
Po zakończeniu eksperymentu wyniki okazały się zadziwiające – pacjenci z grupy operacji fantomowej zgłaszali podobną poprawę w zakresie bólu i funkcjonowania stawu kolanowego jak pacjenci, którzy przeszli rzeczywiste procedury chirurgiczne. Ten wynik podważył tradycyjne rozumienie skuteczności operacji artroskopowych w leczeniu bólów kolana związanych z osteoartritis.